Ambtshandelingen geven bestaansrecht aan de deurwaarder. Op 4 februari 2020 schrijft de Minister voor Rechtsbescherming, Sander Dekker, een brief aan de Tweede Kamer als reactie op het advies van de Commissie herijking tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (hierna: de commissie). Deze commissie had de volgende taak: “adviseren omtrent aanpassingen binnen of van het huidige stelsel voor tarifering van de ambtshandelingen van gerechtsdeurwaarders teneinde tot een toekomstbestendig stelsel te komen en op basis van de uitkomsten concrete aanbevelingen te doen over de bekostiging van ambtshandelingen van gerechtsdeurwaarders”. Dekker besluit in het kort dat een herijking van de schuldenaarstarieven voor ambtshandelingen van deurwaarders moet plaatsvinden. Ook zal hij de zogenaamde kickbackfees gaan verbieden. In dit artikel zal ik ingaan op de inhoud van de Kamerbrief van Dekker en wat dit voor nu betekent voor de deurwaarders- c.q. incassowereld.
Verschillende deurwaarderstaken
Allereerst benadrukt Dekker dat de taken van een deurwaarder uiteen kunnen lopen en op de grens liggen tussen een publiek ambt en ondernemerschap. In zijn publieke functie is van belang dat de deurwaarder het algemeen belang dient en onafhankelijk te werk gaat. Daarbij concurreert de deurwaarder met andere ondernemers. De deurwaarder heeft daarentegen ook niet-ambtelijke taken waar hij zich mengt met incasso-dienstverleners. De commissie stelt in zijn advies ook vast dat steeds meer gerechtsdeurwaarderskantoren niet-ambtelijke werkzaamheden in het takenpakket van de deurwaarder hebben. Hierdoor is het stelsel van deurwaardershandelingen niet makkelijk te overzien.
Vervolgens begint Dekker met zijn werkelijke reactie op de aanbevelingen van de commissie. Het advies, en daarmee ook de reactie van Dekker, kan worden opgedeeld aan de hand van drie thema’s: kostprijs en indexering, prijsafspraken en toekomstperspectief. Dit artikel focust zich vanuit relevantie-oogpunt enkel op de eerste twee thema’s omdat wat betreft het toekomstperspectief niet op de zaken vooruit moet worden gelopen.
Kostprijs en indexering
De commissie is na onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en
Documentatiecentrum (WODC) van mening dat de schuldenaarstarieven ten aanzien van deurwaarders eenmalig moeten worden herijkt. Met deze herijking wordt hier bedoeld dat de tarieven moeten worden verhoogd. Ook de indexering, zoals blijkt uit het Besluit tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (Btag), is aan verandering toe. Hoe deze veranderingen in concreto zullen worden doorgevoerd is vooralsnog onzeker. Wel is duidelijk dat Dekker de schuldenaarstarieven en prijsindexering zal gaan aanpassen. Dit zal in de praktijk tot het gevolg leiden dat een deurwaarder voor een schuldenaar gemiddeld meer zal kosten dan voorheen.
Prijsafspraken – Kickbackfees
Dekker heeft op advies van de commissie besloten kickbackfees te gaan verbieden. Dit zijn prijsafspraken waarbij de opdrachtgever een deel van de vergoeding die de deurwaarder onder Btag ontvangt terugbetaald krijgt van de deurwaarder. Zo verdient volgens Dekker de opdrachtgever mee aan het vaste schuldenaarstarief. Hierdoor houdt in feite de deurwaarder onderaan de streep minder over waardoor hij geneigd kan zijn meer ambtshandelingen te verrichten (om zo meer te verdienen) dan eigenlijk noodzakelijk is. Uit het rapport en de reactie van Dekker blijkt dat het niet de bedoeling is dat dergelijke prijsafspraken een verdienmodel vormen voor deurwaarders of derden. Het komt er op neer dat een deurwaarder alleen ambtshandelingen zou mogen verrichten “voor het doel waarvoor deze in wet- en regelgeving zijn neergelegd en waar een redelijke vergoeding voor de gerechtsdeurwaarder tegenover staat”. In dit kader zal in de praktijk de opdrachtgever relatief minder ontvangen van zijn deurwaarder en de deurwaarder relatief meer overhouden. Hier zouden echter weer maatregelen vanuit de opdrachtgever tegenover kunnen staan, zoals het zelf verhogen van de tarieven.
Conclusie
Uit de reactie van Dekker op het advies van de commissie blijkt met name dat de onafhankelijkheid van de deurwaarder bij de Minister hoog in het vaandel staat. Ten behoeve hiervan zal hij de schuldenaarstarieven ten aanzien van ambtshandelingen verhogen en kickbackfees verbieden. Hiermee beoogt hij een betere marktwerking te creëren en met name de positie van de deurwaarder te versterken. Hoe deze veranderingen in de praktijk door zullen werken zal nog moeten blijken aangezien er nog geen concrete plannen bestaan. Voor nu is het dus wachten op een besluit waarmee werkelijk stappen kunnen worden ondernomen.
Auteur: Max van der Veer
[1] Kamerbrief van Minister Dekker: beleidsreactie op rapport over tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (hierna: Kamerbrief), p. 1, voetnoot 4, geraadpleegd op 07-02-2020 via: https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-justitie-en-veiligheid/documenten/kamerstukken/2020/02/04/tweede-kamer-beleidsreactie-rapport-van-de-commissie-herijking-tarieven-ambtshandelingen-gerechtsdeurwaarders.
[1] Mr-Online, juridisch nieuws, ‘Dekker gaat ‘kickbackfee’ deurwaarder verbieden’, van 06-02-2020, geraadpleegd op 07-02-2020 via: https://www.mr-online.nl/dekker-gaat-kickbackfee-deurwaarder-verbieden/.
[1] Kamerbrief, p. 2.
[1] Kamerbrief, p. 3.
[1] Kamerbrief, p. 3-4.
[1] Kamerbrief, p. 4-5.
